“YIKIMA DUR DE”
Bugünlerde; eczacıların feryatları, yakarışları, dikkatimizden kaçmadı. Bir kulak verelim ve soralım dedik, onun içinde papatya eczanesi sahibi Rabia Nayır’la sohbet ettik. Eczanede yarım gün kaldım ve baktığımda inanılmaz yoğunluk vardı. Yoğunluğun içerisinde, Rabia hanımın gülen yüzü gözümden kaçmadı. Her gelen hastayla bire bir ilgilenmesi, çocuklara şeker vermesi dikkatimi çekti, gelen çocuklar ya şeker istiyordu, yâda balon, hastalarla arkadaş gibiydi ama problemli söyleşiler dikkatimi çekmedi desem herhâlde doğru söylemiş olmam. Yarım günde, gördüklerimin karşısında Eczacıların işleri gerçekten zor. Neticede hitap ettikleri müşteri kitlesi genel anlamda sıkıntıda ve zor şartlarda kendilerine müracaat eden insanlardı.
_Rabia Hanım 29.01.2011 tarihinde İstanbul’da tüm eczacıların yıkıma dur, mitingi yapıldı. Mitingin amacı nedir? Türkiye genelinde Eczacıların sorunları nelerdi bize açıklar mısınız?_Sema hanım biz eczacılara, sesimizi duyurabilme fırsatı verdiğiniz için çok teşekkür ederim. Mitingin amacı, SGK’nın ilaç firmalarıyla eczacıların üzerinden geçirdiği kurum iskontoların artması ve bazı ilaçlar firmalarını, bu kurum ıskontosunu vermeyeceklerini bildirmeleri üzerine, SGK sanki firmalar kurum ıskontosunu vermiş gibi, ilaç ödemelerini belirledikleri, fiyat üzerinden yapmaktadırlar. Yani bir örnekle açıklayacak olursak, 10 liralık bir ilacı devlet 5 liraya almak istiyor. İlacın eczaneye maliyeti 7 lira aradaki 2 lira fark eczacının cebinden çıkmaktadır.7 liraya aldığı ilacı devlet 5 liraya satmaktadır. Ayrıca bunun yanında, ilaç firmaları eczacıların bugüne kadar almış oldukları ticari ıskontoyu da, sıfırlamışlardır.(ilaç firmaları ekonomik sıkıntıları gerekçe göstermişlerdir).Kaldı ki eczanenin işletme giderleri gün geçtikçe artmaktadır. Yeni uygulama prosedürler gereği eleman ve teknik donanım ihtiyacı arttı. Böyle bir durumda 7 liraya aldığı ilacı 5 liraya satarak, hangi işletme ayakta kalabilir. Gelir ve gider makası sürekli açılmaktadır.
_Peki, bizler bu durumdan nasıl etkileniyoruz?
_Vatandaşlar öncelikle ilaca ulaşmakta zorlanıyor. Çünkü firmalar zarar ettiklerini söyleyerek ilaç üretmiyorlar. Bu nedenle şuan bile, çok sayıda piyasada ilaç yok. Özellikle hayati öneme haiz olan (kanser ilaçları)bu farktan dolayı temin edilemiyor. Buda toplum sağlığını olumsuz yönde etkiliyor.
_Sayın Nayır az önce şahit olduğum hikâyede bir hastaya sizin muayene ücreti kargaşanız vardı. Muayene ücretleriyle eczanenizin ne ilişkisi var? Sonuçta bu ücretler hastanelerde alınmıyor mu?
_Sormayın Sema hanım durumumuz içler acısı bir tarafta devlet diğer tarafta çaresizliğinden biçare olmuş hastalarımız. Devlet muayene katılım payı adı altında, çeşitli sağlık kuruluşlarına göre değişen ücret almaktadır. Bunun bir kısmını hasta muayene olurken hastanede ödemektedir. Bir kısmı ise reçete alırken eczaneye ödemektedir. SGK eczane üzerinden tahsil edilen bu muayene katılım paylarını eczacının alacağı ilaç bedelinden düşmektedir. Eczaneyle hiçbir ilgisi olmayan bu muayene katılım paylarını üzerimizden alınmasını istiyoruz. Vatandaş ilaç alırken, bu muayene katılım ücretlerine itiraz etmekte bu bedeli zaten hastaneye ödediklerini söylemektedir. Eczacı hastasına ilaçlarıyla ilgili bilgileri aktarmak, bilinçlendirmek yerine devletin aldığı muayene ücretini hastaya anlatmakla boğuşmaktayız. Bu eczacının enerjisini, zamanını tüketmektedir. Sizinde gördüğünüz gibi Eczaneler kaos ve kavga alanına dönüşmektedir.
_Rabia Hanım devlet bu durumun hem eczacılar için hem de hastalar için sıkıntı olduğunu bildiği halde neden devam ettirmektedir?_Sema hanım, bizde ilgili bir yetkilinin bunun mantığını hem kamuoyuna hem de eczacılara ve vatandaşlara açıklamasını istiyoruz. Çünkü eczacıların muayeneyle hiçbir ilgisi yok. Aynı zamanda vatandaşlar bilgilenmediği için tepkiyi biz eczacılar görüyoruz. Sanki bunu biz kendimiz alıyormuşuz gibi düşünüyorlar. Biz eczacılar her gelen hastaya anlatmak durumunda kalıyoruz.
_Peki devlet, firmaların SGK yaptığı kamu kurum ıskontolarını niçin eczacıların üzerinden geçiriyorlar?
_Sema hanım şimdi tam bu noktayla ilgili paylaşacaktım sorduğunuz için teşekkür ederim. Devletin ilaç firmalarıyla olan pazarlığın dışında kalmak istiyoruz. Bizim üzerimizden kalksın istiyoruz. Bizde bu soruların cevabını bilmiyoruz. Bu yüzden 29 Ocak 2012 tarihinde tüm eczacılar odaların %100 katılımıyla yapılan mitingin amacı bu sorunların cevabını almaktı. Maalesef bizde cevabı bilmiyoruz ve tekrar ediyorum yetkililer buna cevap verirse memnun olacağız.
_Rabia Hanım yaşadığınız sıkıntı karşısında, eğer düzelmez ise bu durumda eczacıları önümüzdeki günlerde nasıl bir sıkıntı bekliyor?
_Sema hanım Ticari ıskontoların kalkması ve eczacının aldığı ilacı maliyetinin altında satması hiçbir eczanenin yaşama şansını bırakmamaktadır. Bugüne kadar fiyat düşüşünden kaynaklanan eczacının zararı olan bedel firmalarca karşılanmamıştır. Bu matematiksel ve ticaretin ana yasasına aykırıdır.
_Eczanelere reçeteyle giden hastalar bazen fiyat farkı ödemek istemedikleri zaman o ilacın ucuz muadilini almak zorunda kalıyorlar. Bu eşdeğer ilaçlar nedir bize açıklar mısınız? Hastalar açısından tedavide sorun yaratır mı?
_Bir ilaçtan kimi zaman, farklı firmaların ürettikleri onlarca ilaç var. Bir rafta aynı etken maddeyi ve miktarını aynı oranda içeren, belki kimi zaman 20 çeşit ilaç var. Birde bunların miligram ve adet sayısı farklı olan ambalajlarında dâhil edersek, bu sayı 40’a çıkabilmektedir. Eczacının ne bu kadar rafı nede parası var. Bu nedenle, reçetelerde sadece etken madde adının yazılmasını istiyoruz.
Hasta açısından tedavide her hangi farklı bir sonuç elde edilmemektedir. kaldı ki edilse bile bunun kontrolü devlet tarafından yapılmalıdır.(etken madde miktarı, kalitesi ve sanayisi)eş değer olmak zorundadır. Denetimi devletin yapması gerek._ Rabia Hanım bu durumda eğer sizin bahsettiğiniz problemlerin çözülmemesi halinde bir çok eczane kepenkleri kapatmak zorunda mı kalacak?
_Maalesef evet tabii eksi sermayeyle hiçbir ticaret yapılamayacağına göre kepenkleri kapatmak zorunda kalacağız.
_O zaman sizin anlatmalarınızla şunu çıkara bilir miyiz? bıktırma ve yıldırma politikası mı?
_Evet, aynen öyle korkarız ki marketlerde de bir eczane rafı açılacağından söz etmişti başbakan acaba eczacıların mesleğini yapamaz hale getirip, bu ilaç politikası zincir eczanelerin yolunu açmak için bir taktik midir aklımıza gelmiyor değil.
_Rabia Hanım çok teşekkür ederim verdiğiniz bilgiler için son eklemek istediğiniz bir şeyler var mı?
_Biz eczacıların ve vatandaşların , sesi olduğunuz için çok teşekkür ederim. Umarız bütün bu sorunlar eczacıların, hastaların lehine sonuçlanır. Sosyal devlet olmanın gereği budur.
_ Papatya eczanesi sahibi, Rabia hanıma bir dokunduk bin ah işittik. Ne kadar zorluklarla karşı karşıya kaldıklarını anlattı. Bizlerde basın camiası olarak, bu sorunların çözülmesini istiyoruz. Umarım buradan eczacılar ve vatandaşlar seslerini duyurur yetkililer olumlu cevap verir.
HOŞÇAKALIN…
